W ostatnich dniach temperatura powietrza znacznie się obniżyła, toteż ruszył sezon na ogrzewanie domów. Szczególnie jest to zauważalne wieczorami, gdy na zewnątrz czuć nieprzyjemny zapach spalin i dymu z pieców. Dodatkowo niesprzyjające warunki atmosferyczne i wysokie stężenie pyłów PM10 i PM2,5 są główną przyczyną powstawania smogu. Zatem co należy robić?
Na wstępie należy poznać najważniejsze zanieczyszczenia powietrza. Z punktu widzenia naszego zdrowia, szczególnie niebezpiecznymi substancjami, które pochodzą ze spalania węgla, pochodnych ropy naftowej czy biomasy są:
-pyły zawieszone, w tym pył o średnicy cząstek poniżej 10 mikrometrów (µm) określany jako PM 10 i podobnie pył o średnicy poniżej 2,5 mikrometra (µm)- PM 2.5,
– rakotwórcze i mutagenne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) i ich pochodne,
-związki z grupy dioksyn (PCDD/F), a także metale ciężkie i przejściowe oraz ich związki.
Równie groźne dla naszego zdrowia są zanieczyszczenia gazowe, takie jak tlenek węgla (CO) dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2). Zazwyczaj mamy do czynienia z jednoczesną ekspozycją na zanieczyszczenia gazowe i pyłowe.
Jeśli chodzi o całkowitą emisję zanieczyszczeń to głównym źródłem pyłu zawieszonego i dominującym źródłem zarówno WWA, jak i związków z grupy dioksyn są w Polsce „procesy spalania poza przemysłem”. Pod tą nazwą kryją się przede wszystkim zanieczyszczenia generowane przez domowe piece, kotły i kominki opalane węglem i drewnem. Są to zazwyczaj prymitywne urządzenia o niskiej sprawności energetycznej i bardzo wysokiej emisyjności. Sytuację pogarsza fakt, że większość polskich domów jest bardzo słabo ocieplonych, co przekłada się na większe zużycie opału. Często używane jest też paliwo bardzo złej jakości, co dodatkowo zwiększa emisję zanieczyszczeń.
Warto też wspomnieć o zagrożeniach związanych z narażeniem zdrowia człowieka na szkodliwe substancje powstające w trakcie palenia śmieci w gospodarstwach domowych. Palenie odpadów komunalnych zarówno w domowych piecach, jak i na otwartej przestrzeni jest niestety powszechne w naszym środowisku. Natomiast lista związków chemicznych powstałych w wyniku spalania odpadów jest bardzo długa i należy wspomnieć tu o substancjach, których szkodliwość na organizm człowieka jest szczególna, w tym benzen, cyjanowodór, formaldehyd, chlorowodór, węglowodory aromatyczne, czy dioksyny. Substancje powstające przy spalaniu odpadów są silnie toksycznym dodatkiem do i tak bardzo zanieczyszczonego powietrza w wyniku spalania złej jakości węgla, drewna i pochodnych ropy. Ponadto niektóre substancje uwalniane do środowiska w trakcie spalania odpadów są trwałe m.in. dioksyny, które trafiają także do gleby i łańcucha pokarmowego skażając w ten sposób żywność tj. mięso, nabiał, jaja, warzywa.
Ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza wiąże się ze zwiększoną umieralnością i skróceniem oczekiwanej długości życia, nawet przy stosunkowo niskich stężeniach zanieczyszczeń. Skutki zdrowotne dla człowieka spowodowane zanieczyszczeniem powietrza przedstawiamy poniżej.
Już niebawem zastanowimy się – Jak należy walczyć z zanieczyszczeniami powietrza?
Źródło: https://powietrze.malopolska.pl/baza/wplyw-zanieczyszczen-powietrza-na-zdrowie/
