Dnia 26 lutego 1846 r. rozegraÅ‚a siÄ™ pod Gdowem jedyna bitwa powstania krakowskiego. SiÅ‚y powstaÅ„cze w liczbie 320 -350 ludzi, przybyÅ‚y do Gdowa o godzinie 9:00 rano i rozlokowaÅ‚y siÄ™ w okolicach karczmy. PrzewodziÅ‚ im puÅ‚kownik Jakub Suchorzewski, który niedÅ‚ugo po tym jak uzyskaÅ‚ informacjÄ™, iż austriacki podpuÅ‚kownik Ludwig von Benedek ruszyÅ‚ na Gdów, zwoÅ‚aÅ‚ naradÄ™ w folwarku Zagaje. Wojska austriackie, które przybyÅ‚y w tym czasie pod Gdów liczyÅ‚y 495 żoÅ‚nierzy piechoty i 172 szwoleżerów. Wspierali je chÅ‚opi ze wsi Marszowiec, Nieznanowice oraz Pierzchowiec. OkoÅ‚o godziny 11:00 rozpoczęła siÄ™ bitwa. Piechota austriacka wraz z szwoleżerami ruszyÅ‚a goÅ›ciÅ„cem w celu zdobycia miasteczka. Jazda powstaÅ„cza zwana krakusami, zgromadzona w okolicach miejscowej karczmy pozbawiona dowódcy (pÅ‚k. Suchorzewski ze swoim oddziaÅ‚em i kasÄ… powstaÅ„czÄ… nie przybyÅ‚ na pole walki – odnalazÅ‚ siÄ™ dopiero po kilku miesiÄ…cach w Paryżu) nie mogÅ‚a wesprzeć kosynierów i strzelców. Krakusi w maÅ‚ych grupach uciekali w stronÄ™ Krakowa. Na placu boju pozostali kosynierzy oraz strzelcy, którzy ukrywajÄ…c siÄ™ po zabudowaniach próbowali walczyć z siÅ‚ami austriackimi i chÅ‚opami. Szybko jednak zostali wymordowani lub wziÄ™ci do niewoli. W bitwie gdowskiej wojska austriackie nie poniosÅ‚y żadnych strat.  154 pomordowanych powstaÅ„ców (przeważali wÅ›ród nich wÅ‚oÅ›cianie i wyrobnicy z okrÄ™gu krakowskiego, górnicy i mÅ‚odzież rzemieÅ›lnicza z Krakowa i Wieliczki) pochowano w trzech doÅ‚ach na pastwisku przy murze cmentarnym. Na mogile nie postawiono krzyża. Dopiero w 1896 roku zostaÅ‚ usypany kopiec, a w 1906 r. ustawiono pomnik upamiÄ™tniajÄ…cy zabitych w czasie tej bitwy.
Dla tych wszystkich, którzy chcÄ… zaczerpnąć wiÄ™cej informacji na temat jedynej bitwy powstania krakowskiej, która rozegraÅ‚a siÄ™ w Gdowie polecamy książkÄ™ ,,Kronika Gdowa” Piotra GumuÅ‚ki. ZnajdujÄ… siÄ™ tam m.in informacjÄ™ o poczÄ…tkach powstania czy o historii kopca.
Zapraszamy również w najbliższą niedzielę pod sam kopiec na uroczystości upamiętniające 170 rocznicę bitwy pod Gdowem, a następnie do gdowskiego centrum kultury na wykład dr. hab. Huberta Chudzio.
źródło: tablica informacyjna przy cmentarzu w Gdowie.
[Not a valid template]
