Przypominamy, że 9 czerwca na Błoniach na Zarabiu odbędzie się Dzień Dawcy Szpiku w Gdowie. Organizatorem wydarzenia jest Centrum Wolontariatu w Podolanach przy współpracy z Fundacją DKMS. Dzień Dawcy odbędzie się w czasie Pikniku Zdrowia i Aktywności Fizycznej.
Ostatnio odpowiadaliÅ›my na pytanie kto może być potencjalnym DawcÄ…, jakie choroby nas wykluczajÄ…, a także czy bÄ™dÄ…c w ciąży można zapisać siÄ™ do bazy (zobacz tutaj). DziÅ› wyjaÅ›niamy jakie sÄ… metody pobierania krwiotwórczych komórek macierzystych oraz z jakim ryzykiem siÄ™ wiążą. ZachÄ™camy do lektury. Niestety wciąż krąży wiele plotek i nieprawdziwych informacji odnoÅ›nie dawstwa, jak choćby ta, że metodÄ… pobrania szpiku jest… punkcja krÄ™gosÅ‚upa, przez które ludzie rezygnujÄ… z rejestracji.
JAKIE SĄ METODY POBIERANIA KRWIOTWÓRCZYCH KOMÓREK MACIERZYSTYCH?
Istnieją dwie metody pozyskania krwiotwórczych komórek macierzystych.
Pierwsza z nich to pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej (tzw. pobranie peryferyczne, afereza). Metoda ta stosowana jest w 80% przypadków. Zazwyczaj wiąże się ona z jednodniową wizytą w klinice pobrania. W przypadkach kiedy w ciagu jednego dnia nie uda się zebrać wystarczającej ilości komórek macierzystych, konieczne jest powtórzenie procesu kolejnego dnia.
Drugą metodą jest pobranie komórek macierzystych z talerza kości biodrowej. Metoda ta wiąże się z 2-3 dniowym pobytem w szpitalu ze względu na konieczność znieczulenia ogólnego.
NA CZYM POLEGA POBRANIE KOMÓREK MACIERZYSTYCH Z KRWI OBWODOWEJ?
Na cztery dni przed pobraniem oraz w dniu pobrania Dawca przyjmuje podskórnie czynnik wzrostu G-CSF (aplikowany po odpowiednim przeszkoleniu przez samego Dawcę lub przez personel medyczny). Substancja ta ma działanie zbliżone do hormonu i powoduje uwolnienie komórek macierzystych, występujących głównie w szpiku kostnym, do krwioobiegu. Substancja ta występuje również naturalnie w organiźmie człowieka w innych sytuacjach, np. w trakcie przechodzenia infekcji. Po zakończeniu podawania czynnika wzrostu komórki macierzyste selekcjonowane są z krwi przy użyciu specjalnej metody (afereza), zbliżonej do pobrania trombocytów. Na obu ramionach Dawcy zakładane są dojścia dożylne. Krew przepływa z jednego ramienia poprzez tzw. separator komórek i wraca drugim dojściem dożylnym do organizmu. W separatorze komórki macierzyste oddzielane są od reszty krwi pod działaniem siły odśrodkowej i zbierane jako materiał przeszczepowy. Po zebraniu wystarczającej liczby komórek materiał transportowany jest do kliniki, w której leczony jest Biorca i przeszczepiany.
Pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej odbywa się maksymalnie w ciągu dwóch następujących po sobie dni w klinice pobrań. Dawca nie wymaga pobytu stacjonarnego w szpitalu i może przenocować w hotelu.
JAKIE RYZYKO ZWIĄZANE JEST Z POBRANIEM KOMÓREK MACIERZYSTYCH Z KRWI OBWODOWEJ?
Pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej nie wymaga ani znieczulenia ogólnego (narkozy), ani stacjonarnego pobytu Dawcy w szpitalu. Metoda pobrania komórek macierzystych z krwi obwodowej stosowana jest w medycynie od roku 1988, zaś w przypadku Dawców DKMS od roku 1996. Nie są znane żadne odległe w czasie skutki uboczne stymulacji czynnikiem wzrostu G-CSF. W ponad 20-letniej praktyce klinicznej nie zaobserwowano do tej pory żadnych wtórnych skutków tej metody odległych w czasie.
NA CZYM POLEGA POBRANIE KRWIOTWÓRCZYCH KOMÓREK MACIERZYSTYCH Z TALERZA KOŚCI BIODROWEJ?
W przypadku tej metody komórki macierzyste pobiera się z talerza kości biodrowej (nie mylić z rdzeniem kręgowym) za pomocą igły punkcyjnej. Cały zabieg trwa około 60 minut i wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. W trakcie zabiegu konieczne jest wykonanie dwóch niewielkich nacięć, których proces gojenia przebiega z reguły bardzo szybko. W tym przypadku pobiera się około jednego litra mieszanki składającej się z krwi i szpiku kostnego. Pobrany materiał regeneruje się całkowicie w czasie 2-3 tygodni. Ze względu na znieczulenie ogólne Dawca z reguły przyjmowany jest do kliniki pobrania na jeden dzień przed zabiegiem i pozostaje tam około 2-3 dni. Procedura pobierania krwiotwórczych komórek macierzystych z talerza kości biodrowej odbywa się w warunkach całkowitej sterylności (sprzęt i narzędzia są jednorazowe, wysterylizowane).
JAKIE RYZYKO ZWIĄZANE JEST Z POBRANIEM KRWIOTWÓRCZYCH KOMÓREK MACIERZYSTYCH Z TALERZA KOŚCI BIODROWEJ?
Ponieważ pobranie szpiku kostnego z talerza kości biodrowej bez znieczulenia byłoby bolesne, konieczne jest znieczulenie ogólne. Ryzyko zagrażających życiu komplikacji zastosowania znieczulenia ogólnego lekarze oceniają na mniej niż 1:50.000. Po pobraniu u Dawcy występować może ból podobny do lekkiego stłuczenia oraz w sporadycznych przypadkach mdłości, będące efektem znieczulenia ogólnego. Istnieje także niewielkie ryzyko infekcji rany.
źródło: www.dkms.pl
