16 października – Światowy Dzień Chleba
Chleb od tysięcy lat jest podstawowym elementem posiłków ludzkości, ale i spełnia również ważną funkcję w obrzędach wielu kultur. 16 października jako Światowy Dzień Chleba ustanowiony został przez Międzynarodowy Związek Piekarzy i Cukierników.
Piekąc chleb można skorzystać z przepisu KGW Niegowić znajdującego się w książce „Tradycja zaczarowana w potrawach regionu wielickiego (zupy, dania główne, wypieki, różności, napoje, trunki) – PRZY gdowskie SMAKI”.
– Odżywianie tak u nas jak i w całej wsi było bardzo proste – mówi Maria Mleczko z Niegowici. – Używaliśmy tylko tego, co urosło w polu, a kupowało się jedynie czasem cukru, soli, nafty i zapałek. Najważniejszy był chlebuś, na który trzeba było ciężko pracować. Mąkę męłłli w żarnach, które stały w kącie izby, w sieni albo w stajni. Żyto zmielone w żarnach dawało mąkę grubą – razową, wiec chlebuś z tej mąki był bardzo zdrowy, smaczny i bardzo szanowany. Gdy mama wymiesiła ciasto w dzieży, zawsze na wierzchu robiła palcem znak krzyża świętego. Gdy zapalała w piecu na chleb, też robiła znak krzyża. Tak samo na pierwszym bochenku, który na łopacie wsadzała do pieca i gdy rozpoczynała już upieczony bochenek. Jeśli komuś chlebuś upadł na ziemię, całowaliśmy a nawet zbieraliśmy okruszki. Ogromnie ludzie chlebuś cenili i szanowali, bo chleb to życie.
***
Chleb według przepisu KGW Niegowić (bez mąki chleba nie upieczesz)
Składniki: 1 kg mąki żytniej, 3 kg maki pszennej, 10 dag drożdży, 3 płaskie łyżki stołowe soli, ciepła woda. Potrzebne także będzie naręcze drewna o długości pół metra i … piec chlebowy.
Wykonanie: Mąkę żytnią i drożdże rozmieszać z ciepłą wodą w dzieży lub w dużym garnku tak, by uzyskać gęsty żur (rozczyn) i zostawić na 10 godzin w ciepłym pomieszczeniu. Następnie dodać sól, mąkę pszenną, zagnieć ciasto z wodą i wyrabiać około 45 minut. Ciasto musi odrywać się od ręki, być elastyczne i niezbyt twarde. Po wyrobieniu odstawić je do wyrośnięcia, a gdy podwoi objętość wkładać do koszyków, najlepiej słomianych. Z podanych składników uformować 3 bochenki chleba. Gdy ciasto rośnie, trzeba rozpalić w piecu przygotowane wcześniej drewno. Piec będzie odpowiednio nagrzany, gdy sufit będzie biały, a dno pieca nie będzie mieć ogarków, tylko popiołek. Wtedy należy wymieść popiół i sprawdzić temperaturę pieca w piecu za pomocą wrzuconej garści mąki, która powinna powoli się rumienić. Gdy mąka szybko się przypala, trzeba przemieść piec za pomocą pomietła. Ciasto wyłożyć na drewnianą łopatę, oprószyć mąką i polać wodą. Włożyć do pieca i energicznym ruchem zrzucić z łopaty. Wsadzając pierwszy bochen chleba, zrobić na nim znak krzyża. Chleby piec około 1,5 godziny.
Jeśli jednak mamy ochotę skosztować przysłowiowego chleba z innego pieca, można go zakupić między innymi na Targowisku „Mój Rynek” w Gdowie w sobotę od godziny 7:30. Życzymy smacznego.
FOTO: Zarabie Gdów – Strefa Rekreacji, KGW Pierzchów.
